Yönetmelik Krizi Van’ı Vurdu
Van’da yıllardır zor şartlar altında turizm hizmeti sunan ve kendi imkânlarıyla ayakta kalmaya çalışan çok sayıda konaklama işletmesi, 2021 yılında zorunlu hale getirdiği Turizm İşletme Belgesi uygulaması nedeniyle kapılarına kilit vurmak zorunda kaldı.
Daha önce turizm işletmeleri için bir prestij unsuru ve devlet destekli kredilerden faydalanma aracı olarak kullanılan Turizm İşletme Belgesi, 2021 yılında yayımlanan düzenlemeyle zorunlu hale getirildi. Bu değişiklik, ülke genelinde yaklaşık 5 bin otelin mühürlenmesine, Van’da ise çok sayıda konaklama tesisinin faaliyetlerini durdurmasına yol açtı.
AYM İptal Etti, Uygulama Sürüyor
Anayasa Mahkemesi’nin, söz konusu düzenlemeyi 24 Mart 2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan kararla iptal etmesine rağmen, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın yeni bir düzenleme yapmadan belediyelere gönderdiği yazılarla işletmelerin kapatılmaya devam edildiği ileri sürüldü. Sektör temsilcileri, iptal edilen bir hükme dayanılarak yapılan bu uygulamanın hukuki belirsizlik oluşturduğunu savunuyor.
9 Aylık Süre Büyük Mağduriyet Yarattı
Turizm sektöründe faaliyetleri durdurulan işletmelerin çalışanları için öngörülen 9 aylık sürenin ciddi bir ekonomik külfete dönüştüğü ifade edilirken, bu süreçte binlerce kişinin ekmeğinden olduğu belirtildi. Yerli ve yabancı turistlerin otellerden çıkarıldığı, bazı işletmelerin müşterilerini başka otellere kendi imkânlarıyla yerleştirmek zorunda kaldığı kaydedildi.
Nitelikli Elemanlar Sektörden Koptu
Yaşanan belirsizlik nedeniyle turizm sektöründe yetişmiş nitelikli personelin işsiz kaldığı, birçok çalışanın geçimini sağlamak için inşaat sektörü başta olmak üzere farklı alanlara yönelmek zorunda kaldığı belirtildi. Bu durumun Van turizmi açısından uzun vadeli ciddi kayıplara yol açacağına dikkat çekildi.
Van Turizmde Bölgenin Lokomotifi Ama…
2025 yılı Ekim ayı bakanlık onaylı tesis verilerine göre Van, Kars’tan sonra bölgede en fazla tesis ve konaklama kapasitesine sahip ikinci il konumunda bulunuyor. Ancak uygulama nedeniyle bu potansiyelin ciddi şekilde zedelendiği ifade ediliyor.
EREK Family İşletmesinden Tepki
Bu uygulamadan mağdur olan işletmelerden biri olan EREK Family işletme yetkilisi Selim Handil, 6 bin metrekare kapalı alanı büyük maliyetlerle ve ekonomik dar boğaz döneminde hayata geçirdiklerini, ilgili ilçe belediyesinden tüm yasal çalışma ruhsatlarını alarak faaliyet gösterdiklerini belirtti. Ancak Turizm İşletme Belgesi başvurusunda, tapu kaydının tek bağımsız bölümden oluşmadığı gerekçesiyle bakanlığın belediyeye yazı göndererek işletmeyi mühürlettiğini söyledi.
“Bu Yapı Başka Bir Konsepte Dönüştürülemez”
Handil, konaklama amacıyla inşa edilen 6 bin metrekarelik alanın başka bir konsepte dönüştürülmesinin hem maddi hem de yapısal olarak mümkün olmadığını vurgulayarak, çalışanlarının kış aylarında işsiz kaldığını, yerli ve yabancı misafirlere karşı mahcup olduklarını ifade etti.
“Sesimizi Duyuracak Bir Mekanizma Yok”
Kendileri gibi çok sayıda işletmenin farklı gerekçelerle mühürlendiğini belirten Handil, mağdur işletmeler arasında güçlü bir dayanışma ve ortak platform bulunmadığı için sorunun kamuoyunda yeterince yer bulamadığını dile getirdi. Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararına rağmen bu mağduriyetin sürmesinin kabul edilemez olduğunu söyledi.
Yetkililere Çözüm Çağrısı
Mağdur işletme sahipleri, hem sektörün hem de Van turizminin daha fazla zarar görmemesi için ilgili ve yetkili makamlardan acil çözüm beklediklerini belirterek, hukuki belirsizliğin giderilmesini ve işletmelerin yeniden faaliyetlerine dönebileceği adil bir düzenleme yapılmasını talep etti.
